Deze duurzame dinsdag wordt er gekeken naar een duurzame oplossing voor een van de meest actuele problemen in Nederland. Er is namelijk een groot tekort aan betaalbare woningen. Dat er meer gebouwd moet worden, daar is iedereen het over eens. Helaas maken strengere wet- en regelgeving, stijgende bouwkosten en groeiende personeelsproblemen dit niet gemakkelijk. Om dit probleem te tackelen heeft Minister Hugo de Jonge een heuse Taskforce in combinatie met 100 miljoen euro in de vorm van een stimuleringsregeling ingezet. Dit alles met als doel het realiseren van circa 38.000 betaalbare, duurzame, circulaire en demontabele flexwoningen.
Flexwoningen
Flexwoningen zijn kleine woningen die een tijdelijk karakter hebben door een van de volgende aspecten: de woning zelf, de bewoning (door het gebruik van tijdelijke huurcontracten) of de locatie. Daarnaast zijn flexwoningen ontworpen zodat de woningen verplaatsbaar, stapelbaar, schakelbaar of splitsbaar zijn. Hierdoor zijn de woningen in potentie duurzaam en circulair. Bovendien worden flexwoningen vaak volledig gefabriceerd in een fabriek, waardoor er naast een korte bouwtijd ook weinig bouwafval is.
De overheid ziet de productie van flexwoningen als de korte termijn oplossing voor de nieuwe woning vraag. De toename van het aantal eenpersoonshuishoudens en de daarmee stijgende vraag naar kleine zelfstandige woonruimte speelt de ontwikkeling verder in de hand. Het idee is dat de flexwoningen functioneren als aanvulling op de plannen voor permanente nieuwbouw. De flexwoningen kunnen volgens de overheid geplaatst worden op terreinen die over een aantal jaren pas in gebruik worden genomen voor permanente ontwikkelingen. Er is daarom als doel gesteld dat er voor eind 2024 37.500 flexwoningen zijn geplaatst in Nederland.
Productie in recordtempo
Om het ambitieuze doel van 37.500 nieuwe flexwoningen in 2024 te halen, zal de productie flink omhoog moeten. Dat het mogelijk is wordt bewezen door Daiwa House Modular Europe. Na een kennismakingsbezoek van minister Hugo de Jonge in januari 2023, bouwen zij nu 480 woningen voor 10 verschillende locaties in Nederland. De productie start in februari 2023 en een maand later worden de eerste woningen al op locatie geplaatst.
Taskforce en extra geld
Productie in recordtempo is dus mogelijk en om dit nog extra te stimuleren is de ‘Taskforce versnelling tijdelijke huisvesting’ opgezet. Deze Taskforce in combinatie met met € 100 miljoen aan middelen zorgt voor meer slagkracht. De taskforce spoort snel te realiseren projecten op en helpt medeoverheden, woningcorporaties en andere partijen bij het snel aanpakken van struikelblokken. De Taskforce staat onder leiding van Rob Haans, Nicole Maarsen en Harriët Tiemens. Zij werken samen met het Rijksvastgoedbedrijf, het Expertteam Woningbouw van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de VNG en Aedes. Voor de werkzaamheden heeft de taskforce tot eind volgend jaar een budget van € 12 miljoen.
Herplaatsingsgarantie
Toch zijn niet alle gemeentes en corporaties even enthousiast over de flexwoning. Dit heeft te maken met problemen bij vinden van mogelijke locaties en de financiële risico’s. Het financiële risico zit volgens hen in de mogelijkheid dat er over 10 tot 15 jaar geen locatie is voor de flexwoningen. Na die 10-15 jaar is de investering niet terugverdiend, waardoor het plaatsen dus een financieel risico oplevert. Dit risico wil de overheid wegnemen door het aanbieden van een garantie regelen. Op 6 december heeft minister Hugo de Jonge de Tweede Kamer hierover geïnformeerd. Op de Rijksbegroting is 220 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de herplaatsingsgarantie. Mocht het dus niet lukken de woningen te herplaatsen, dan volgt er een financiële compensatie.
So you think you can BUILD?
De vraag naar flexibele woningen stijgt door de recente ontwikkelingen dus enorm. Hoe reageert de markt daar nu op? Bijvoorbeeld met ‘So you think you can build?’. Dit is een prijsvraag die namens 10 woningcorporaties, Netwerk Conceptueel Bouwen en ETSI aan de markt werd voorgelegd. Het doel was om de beste betaalbare, duurzame en demontabele flexwoning conform PMC 2 en 7 in te sturen. Uit de 94 inzendingen koos de jury uiteindelijk in totaal 6 finalisten, 2 per uitgevraagde PMC. De focus lag tijdens So you think you can BUILD in de betaalbaarheid van de woningen. Daarnaast woog de Total Cost of Ownership, de duurzaamheid, de circulariteit, het ontwerp en de levensloopbestendigheid mee in de beoordeling. Onderstaand de drie winnaars:
Grondgebonden Levensloopbestendige Woning: The New Makers met Uuthuuske
Uuthuuske: Verplaatsbare, circulaire en betaalbare huisjes waarmee de woning wordt aangepakt. De modules zijn te configureren naar locatie, budget, het programma en haar bewoners. Bovendien voldoet het concept volledig aan de nieuwst BENG-eisen en het permanente bouwbesluit.
Grondgebonden Reguliere Woning: Dura Vermeer met Buiten de lijntjes leven
Leven buiten de lijntjes: betaalbare sociale huurwoningen met ruimte om te leven. De woning bestaat uit een volledig geprefabriceerde vaste kern, waaromheen de woon en leeffuncties ‘gevouwen’ worden. Er zal tal van configuraties mogelijk, waardoor er in projecten eindeloos gevarieerd kan worden.
Gestapelde Levensloopbestendige Woning: In The Middle Of Our Street met MOOS
MOOS onderscheid zich door gebouwen te realiseren bestaande uit een hybride materialisatie van circulair beton en hout. Deze woningen hoeven niet duurder te zijn en zijn bovenal veel sneller dan traditionele bouw.
Tot slot
Wij kijken bij Energiek Vastgoed in ieder geval uit naar de inspirerende ontwikkelen op het gebied van flexwoningen en zijn erg benieuwd of de ambitieus de komende jaren gehaald worden. Dat het op korte termijn een bijdrage kan leveren aan het (deels) oplossen van het tekort aan betaalbare woningen is evident. Als er vervolgens in wordt gezet op demontabel, circulair en duurzaam, dan kunnen flexwoningen ook op de lange termijn een mooie toevoeging zijn aan de woningvoorraad in Nederland.